tweede Latijnse keizer van CONSTANTINOPEL (1174 — 11 Juni 1216). was een zoon van Boudewijn VIII, graaf van Vlaanderen en Henegouwen, en broeder van graaf Boudewijn IX, die in 1204 als Boudewijn I* keizer van Constantinopel was geworden. Nadat deze bij Adrianopel in Bulgaarse gevangenschap was geraakt, werd Hendrik regent van het Oosterse keizerrijk (Apr. 1205); na het bekend worden van Boudewijns dood volgde 20 Aug. 1206 zijn keizerskroning.
Hij is er in geslaagd de kritieke toestand meester te worden. De belangrijkste van zijn vazallen, de Lombardische markgraaf Bonifacius van Montferrat, koning van Thessalonika, bond hij aan zich, door in het huwelijk te treden met diens dochter Agnes (4 Febr. 1207). Bonifacius sneuvelde echter reeds in hetzelfde jaar tegen de Bulgaren. De Lombardische regenten die na zijn dood het koninkrijk bestuurden, kwamen in openlijke opstand tegen de keizer en konden eerst in 1209 worden onderworpen. Zijn Griekse onderdanen won Hendrik voor zich door hun religieuze belangen te beschermen tegen aanslagen van de kant der R.K.-kerk. In een reeks veldtochten hield de keizer in Thracië de Bulgaarse tsaar Joannitsa (Kalojan) in bedwang en verweerde zich in Klein-Azie tegen diens bondgenoot, de Griekse keizer van Nicea Theodoros Laskaris (1204-1222).
Na Joannitsa’s dood in 1207 en een gevoelige nederlaag die Hendrik op 31 Juli 1208 de Bulgaren toebracht bij Philippopel, was het ergste gevaar in Europa voorlopig geweken. Met Laskaris werd in 1212 vrede gesloten, waarbij enkele gebiedsdelen aan de Zee van Marmora werden herwonnen. Hendrik werd opgevolgd door zijn zwager, Peter van Courtenay, graaf van Auxerre.Lit.: E. Gerland, Gesch. des lateinischen Kaiserreichs von Konstantinopel I (1905); G. Verlinden, Les empereurs beiges de Constantinople (1945).
