de speer, waarmede een soldaat (volgens de Acta Pilati de Romeinse centurio Longinus) de zijde van de gekruisigde Christus doorboorde (Joh. 19 : 34). Een legende uit de 9de eeuw vermeldt de vinding van de lans, tegelijk met het kruis, door keizerin Helena.
De spits werd in 1239 door Lodewijk IX naar Parijs gebracht, waar zij met de doornenkroon tot 1796 in de St Chapelle vereerd werd; zij verdween tijdens de revolutie. Het andere deel van de lans bleef in Jeruzalem, kwam daarna in Constantinopel en werd in 1492 door sultan Bajazed II aan paus Innocentius VIII geschonken. Andere in omloop zijnde lansen of gedeelten daarvan (o.a. in Wenen) kunnen geen enkele aanspraak op echtheid doen gelden.
