Spaans dramatisch dichter (Sabugo, Avilés 1662-Madrid 1704), studeerde theologie en rechten aan de universiteit te Sevilla. Hij promoveerde in de rechten.
Daarna begaf hij zich naar Madrid, waar hij een gevierd auteur werd en in hoge gunst stond bij het koninklijk huis. Hij bekleedde gedurende geruime tijd belangrijke administratieve betrekkingen. Niettemin stierf hij in kommervolle omstandigheden. Zijn eerst in onze tijd uitgegeven Theatro de los theatros de los pasados y presentes siglos schreef hij om het toneel te verdedigen, vnl. tegen de aanvallen van den Jezuïet Ignacio Camargo. Van zijn Obras llricas (1720) vermelden wij El César africano, dat de verovering van Tunis door Karei V behandelt en waarin Vergilius wordt nagevolgd. Maar Bances Gandamo is in de eerste plaats dramatisch dichter, en een van de beste uit de school van Calderón*.
Hij heeft een bijzondere voorkeur voor historische onderwerpen. De twee delen van zijn Obras cómicas (1722) bevatten o.a. El esclavo en grillos de oro (De slaaf in gouden boeien), dat een voorval behandelt uit de regering van keizer Trajanus in Rome, en waarin Menéndez y Pelayo* invloed van Gorneille’s Cinna heeft verondersteld. La piedra filosofal is de beste en origineelste rechtstreekse navolging van Calderón’s La vida es suefio. In El espanol mós amantey desgraciado Macias behandelt Bances Candamo de legende van den bekenden i5de-eeuwsen troubadour van deze naam. Hij schreef ook zarzuela’s.
Een daarvan, Cómo se curan los celosy Orlando furioso (Hoe minnenijd genezen wordt en de Razende Roeland), is geïnspireerd op Ariosto*. Ook als auteur van Autos sacramentales toont hij zich een discipel van Galderón. We noemen hier slechts Las mesas de la Forluna (De tafels der fortuin). Hoewel hij de zgn. culteranos gispte, was hij te zeer barokkunstenaar, om in zijn eigen stijl ook niet vaak gemaakt en gewrongen te zijn. Zijn karakters zijn goed getekend, al zijn zijn vrouwenfiguren soms wat te mannelijk. PROF.
DR G. F. A. VAN DAMBibl.: Uitg.: Comedias (4) Bibl. Aut. Esp., XLIX; Las Mesas de la Fortuna ib. LVIII; Theatro de los theatros de los pasados y presentes siglos, ed. M. Serrano y Sanz in Rev. de Arch. V. (1901) en VI (1902).
Lit.: G. Cuervo-Arango y Gonzélez Carvajal, Don F. A. de B.y Lópcz-Gandamo; estudio bio-bibliografico y crltico (Madrid 1916).
