Mentana, eene kleine plaats in de Italiaansche province Rome, telt nog geene 1000 inwoners, maar is vermaard geworden door de nederlaag van Garibaldi op den 3den November 1867. Laatstgenoemde, tot Monte Rotondo voortgerukt, was niet sterk genoeg om Rome aan te tasten en liet zijne onderneming varen bij de tijding, dat de Franschen te Civita Vecchia geland en de Italiaansche troepen over de grenzen van den Kerkelijken Staat getrokken waren. Hij werd echter met zijn legertje van 4000 man, gedurende den aftogt naar het Napolitaansche gebergte, bij Mentana door de Pauselijke soldaten, ten getale van 3000 man onder generaal Kanzler, gevolgd door de Fransche brigade Polhés als reserve, op den 3den November aangetast. De Garibaldianen hielden moedig stand, en er ontstond een hardnekkig gevecht.
Toen de Zoeaven na een strijd van uur niets konden uitrigten, besloten de Franschen tot den aanval en bragten de vrijscharen aan het wijken. Deze moesten den volgenden dag ook Mentana overgeven. Duizend Garibaldianen waren gesneuveld, 1400 werden gevangen genomen en de overigen op den verderen aftogt door de Italianen ontwapend.
