Heinse (Johann Jakob Wilhelm), een verdienstelijk Duitsch schrijver, geboren den 16den Februarij 1749 te Langewiesen in Schwarzburg-Sondershausen, onderscheidde zich reeds vroeg door een uitmuntenden aanleg, studeerde te Jena in de regten, en zocht vervolgens het gezelschap van Wieland en Gleim te Erfurt.
Later volbragt hp eene reis langs de Rijn en door Beijeren, keerde naar zijne geboorteplaats terug, en verkreeg door bemiddeling van Gleim in 1772 eene betrekking als huisonderwijzer te Halberstadt, waar hij onder den naam van Most tot in 1774 vertoefde, waarna Johann Georg Jacobi hem overhaalde, om zich te Düsseldorf met de redactie van „Iris” te belasten. Reeds had hp in 1771 zijne „Sinngedichte” in het licht gegeven. Hierop volgden: „Begebenheiten des Encolp, aus dem Satiricon des Petron übersetzt (1773, 2 dln)”, — „Die Kirschen”, — en „Laidion oder die eleusinischen Geheimnisse (1774)”. Nadat zijn kunstgevoel in het museum te Düsseldorf geprikkeld en verfrischt was, snelde hij naar het vurig begeerde Italië, waar hij 3 genotvolle jaren doorbragt en het „Verlost Jerusalem” en den „Orlando” in Duitsch proza overbragt. Na zijn terugkeer woonde hij eenigen tijd te Düsseldorf, werd voorlezer van den Keurvorst van Mainz, en na den dood van dezen bibliothecaris der door hem aan den Staat vermaakte boekerij, met den titel van hofraad.
In dien tijd verschenen van hem: „Ardinghello oder die glückseligen Insein (1787,2 dln; 2de druk 1794; 3de druk 1838)”, — en „Hildegard von Hohenthal (1795—1796, 2 dln; 2de druk 1804; 3de druk 1838)”.Daarenboven verschenen zijne brieven uit Italië onder den titel: „Anastasia und das Schachspiel (1803, 2 dln)”. Hij overleed te Mainz den 22sten Julij 1803. Belangrijk en boeijend zijn de „Briefe zwischen Gleim, Heinse und Johannes von Müller (1806—1808, 2 dln)”. Zijne „Sämmtliche Schriften” zijn in 1838 in 10 deelen door Laube uitgegeven.
