Banjoemaas is eene residentie op het eiland Java, die ten noorden grenst aan Pekalongan, Tagal en Cheribon, ten westen aan de Preanger-regentschappen, ten oosten aan Bagelen en ten zuiden aan de Indische zee. Zij heeft eene oppervlakte van 97 □ geogr. mijlen. Tot deze residentie behoort het eiland Kambanga, aan hare zuidkust gelegen.
Het noordelijk en noord-oostelijk gedeelte van Banjoemaas is zeer bergachtig, en het oostelijk gedeelte is het stroomgebied van de Serajo. In het zuiden is de grond laag en moerassig. Banjoemaas behoorde voorheen tot de Vorstenlanden, maar is sedert 1830 regtstreeks aan het Nederlandsch gezag onderwerpen. Het is in 5 regentschappen verdeeld, en over 3 van deze zijn adsistent-residenten gesteld. Het aantal inwoners wordt geschat op ½ millioen. De velden leveren er rijst, tabak, koffij, peper, kaneel, suiker, katoen enz.
De hoofdplaats der residentie draagt desgelijks den naam van Banjoemaas en heeft eene bevolking van 10000 inwoners. Zij ligt in eene vallei aan den linkeroever der Serajo, is regelmatig gebouwd en heeft een prachtig residentie-huis. Zij is het vereenigingspunt van 5 groote wegen.
