Vulcanus (bij de Grieken Hephaistos), een zoon van Jupiter en Juno, was de god van het vuur. Om zijn mismaaktheid (hij was kreupel) werd hij door zijn moeder uit den hemel naar de aarde geslingerd ; anderen verhalen, dat Jupiter dit deed, toen Vulcânus in een twist tussen zijn ouders zijn moeder wilde bijstaan.
Vulcanus was een meester in den metaalarbeid ; hij smeedde Jupiters bliksemschichten, de gouden paleizen der goden, het beroemde schild van Achilles, de pijlen voor zijn gemalin Venus, die ze weer aan Amor, hun zoon, gaf, enz. Hoewel de oude verhalen zeggen, dat hij op 't Grieksche eiland Delos neerviel, wordt later zijn werkplaats in den Etna gedacht, waar zijn dienaars, de eenogige cyclopen, aan het smeden zijn. Soms stookte Vulcânus zijn vuur zóó hevig, dat het den krater van den Etna uitbarstte.
