Gepubliceerd op 16-11-2020

Klein Duumpke

betekenis & definitie

Volksnaam voor de Winterkoning ← in Warnsveld en Vorden in de Achterhoek (Gld) [Vragenlijst van het P.J. MeertensInstituut te Amsterdam, 1938, Schaars 1989 p.373].

Meer over tweede deel van de naam sub Duimpje ←.ETYMOLOGIE N klein <N kleyn (VK c.1618) <mnl clein, cleine (c.1220-1240), cleen, clene (c.1240-1260) [VT] <oudsaksisch kleni, cleni, fries klien 'dun, rank, slank, tenger', ook in koart en klien slaan (het gewone woord voor 'klein' is lyts ←) <oudfries klene 'klein', E small en little, maar het etymologisch verwante woord is clean 'schoon, zuiver, rein' <middelengels clene <oudengels clxne 'rein, zuiver, oprecht, onschuldig', Dklein <mhdkleine 'sierlijk' <ohdkleini 'glanzend, glad, zuiver, zorgvuldig, sierlijk, dun, gering', oudnoords klenn, <germ *klainia<idg *gle'glanzen' (zie sub Glanskop). Verwant zijn Gr yAfjvog glènos 'kleinood', voor -ood zie sub Ooievaar), Gr yeAdw gelan 'lachen, stralen', vgl. sub Lachstern Gelochelidon) en oudiersglan 'rein'.

De betekenis van het woord heeft dus een verandering (hier: een verenging) ondergaan: van 'glanzend' is het via 'sierlijk, fijn' geworden tot 'niet groot, klein'. In het E is de betekenis tot 'schoon' geëvolueerd, zweeds klen ='ziekelijk, zwak'.

< >