Gepubliceerd op 16-11-2020

Klein Jantje

betekenis & definitie

Volksnaam voor de Winterkoning ← in NH, ZH, de Achterhoek, Nederweert, Stein en Broekhuizenvorst [Schaars 1989, WLD, Justin Jansen em.031206]. Ook Kleine Jan in ZH [B&TS], de Achterhoek [Schaars] en Valkenburg [med.

Leon Willems 2003]. Klein Janneke in delen van Brabant en Kleijanneke in Turnhout [WBD].Schlegel 1858 vermeldt onder de Winterkoning: "Gewoonlijk Klein-Jan genoemd." (Schlegel leefde in Leiden). Schaars geeft op voor enkele plaatsen in de Achterhoek: Klein-Jantje(n) en Klein-Jentjen. De Vries 1928 geeft oostfries Körte-Jan. De noordduitse volksnaam Gro(h)tJochen [Wüst 1970] is ws. een spotnaam.

De naam is te verklaren uit het kleine formaat van de Winterkoning /het Winterkoninkje, na het Goudhaantje de kleinste europese vogelsoort. Jan is/was een veel gebruikte mansnaam om iemand met een bepaalde eigenschap te karakteriseren of om de spot met hem te drijven [TerLaan 1967]. Vgl. ook Jan-van-gent ←.

< >