Gepubliceerd op 14-03-2021

Torquato tasso

betekenis & definitie

Ital. dichter, zoon van den vorige, geb. 11 Maart 1544 te Sorrento, werd bij de Jezuïeten grootgebracht, ging op 16- jarigen leeftijd naar Padua om in de rechten te studeeren, doch werd onweerstaanbaar tot de poëzie aangetrokken; op 17- jarigen leeftijd trad hij op met een episch gedicht, B huil do ; hij studeerde verder in de philosophie, trad in dienst van kardinaal Luigi van Este, vestigde zich te Ferrara en won weldra de gunst van hertog Alfonso II en diens beide zusters, Lucrezia, later hertogin van Urbino, en Leonore; 1570 verliet hij den dienst van den kardinaal en trad 1572 in dien van den hertog over; 1573 schreef hij het herderspel Aminta voor een opvoering aan het hof; voorts voltooide hij het reeds vroeger begonnen epos van de verovering van Jeruzalem. Weldra voelde hij zich aan het hof niet wel, werd melancho'iek en prikkelbaar, ging naar Rome, doch keerde weer in Ferrara terug, geloofde zich overal vervolgd en wierp eindelijk in bijzijn der hertogin van Urbino met een mes naar een dienaar; hij werd in hechtenis genomen, doch vrijgelaten onder voorwaarde, dat hij zich onder behandeling van een geneesheer zou stellen; gewetensangsten kwelden hem en hij nam 11 Juli 1577 zijn intrek in een klooster te Ferrara, doch ontvluchtte 20 Juli in een vlaag van vervolgingwaanzin naar zijn zuster te Sorrento, die hem door haar verpleging de zielsrust terug wist te geven.

Hij wendde zich daarop weer tot den hertog, doch vluchtte opnieuw naar verschillende plaatsen totdat hij weer naar Ferrara terugkeerde ter gelegenheid van het huwelijk van den hertog, zag zich daar echter ontgoocheld en begon daarop te schimpen op den hertog en diens hof, waarop hij in Maart 1579 op last van Alfonso als krankzinnige in het hospitaal werd opgenomen. Zijn toestand was zeer afwisselend en in zijn ka!me oogenblikken schreef hij de heerlijkste verzen. Eindelijk liet Alfonso in Juli 1586 den dichter onder de hoede van zijn zwager Vincenzo Gonzaga, die hem in Mantua zeer liefderijk ontving; daar voltooide hij o. m. den door zijn vader begonnen Floridante, begaf zich 1587 naar Bergamo, bezocht Rome en Napels en deed aldaar vergeefsche moeite om het geconfisqueerde vermogen zijner ouders terug te krijgen; hij hield zich daar voorts bezig met de algeheeie omwerking van zijn epos en leefde vervolgens te Rome, Florence, Mantua en Napels, steeds onrustig, ziek en arm. Eindelijk bewoog kardinaal Cinzio Aldobrandini hem naar Rome te komen, om de plechtige dichterkroning te ontvangen; hij kwam in Nov. 1594 aldaar aan, doch de kroning werd uitgesteld en onderwijl nam zijn gezondheid voortdurend af totdat hij 2:5 Sept. 1595 overleed. In zijn epos Genisalcmme liberota behandelt T. naar de regels der kunst den eersten kruistocht, waarin bij wijze van episoden ook de elementen van den roman zijn ingevlochten. Zijn lyrische gedichten zijn niet bijzonder diep.

De volledigste uitgave zijner werken is die van Rosini (33 dln., Pisa 1821—31). Het Verlost Jeruzalem werd o. m. in nederlandsche dichtmaat vertaald door R. H. Graadt Jonckers (F834) en J. J. L. ten Kate (1862).

< >