Gepubliceerd op 28-02-2021

Papirius

betekenis & definitie

(vroeger Papisius) naam van een romeinsch, oorspronkelijk plebejisch, later patricisch geslacht; de voornaamste leden daarvan zijn:

1) Een P., wiens voornaam en leeftijd verschillend worden opgegeven, zou als pontifex maximus (hoogepriester) in den oudsten tijd een verzameling van koninklijke wetten (bekend als Jus Papirianum) aangelegd hebben, die als de eerste verzameling van wetten beschouwd en door Granius Flaccus op het eind der Republiek gecommenteerd werd.
2) De eerste uit dit geslacht, die op de lijst der magistraten voorkomt, is Lucius P. Mugillanus, die in 427 v. Chr. (wellicht reeds 444) consul was en in 443 met Lucius Sempronius Atratinus de censuur voor het eerst als van het consulaat gescheiden ambt zou hebben bekleed.
3) Lucius P. Cursor (d. i. looper), patriciër, vijfmaal consul en tweemaal dictator, de grootste held uit den tweeden Samnietischen oorlog (326—304 v. Chr.); in 320 wreekte hij de nederlaag der Romeinen in de caudijnsche passen, door het tot de Samnieten overgegane Luceria tot overgave te dwingen, alle bij Caudium verloren veldteekens te heroveren en 7000 Samnieten onder het juk te doen doorgaan; in 309 opnieuw tot dictator benoemd, overwon hij de Samnieten bij Longula.

Ook zijn zoon Lucius P. Cursor, consul ia 293, streed zegevierend tegen de Samnieten: en voltooide in zijn tweede consulaat (272) de onderwerping van Samnium.

4) Gaius P. Carbo, plebejer, een vriend van Tiberius Gracchus, uitmuntend door welsprekendheid, dreef als volkstribuun in 131 een wet (lex tabellaria) door, welke de voor verkiezingen en volksgerechten reeds ingevoerde geheime, schriftelijke stemming ook voor de wetgeving vaststelde. Later ging hij tot de partij der optimaten over; aangeklaagd als deelnemer aan het streven der Gracchi, bracht hij zich zelf om het leven, of ging,, wat waarschijnlijker is, in ballingschap.
5) Gaius P. Carbo Arvina, zoon van den, vorige, in 89 v. Chr. volkstribuun en als. zoodanig nevens zijn ambtgenoot M. Plautius Silvanus voorsteller der wet (lex Plautia Papiria), waarbij aan alle italische bondgenooten, die zich binnen 60 dagen bij den praetor zouden aangeven, het romeinsch burgerrecht verleend werd, was in 85 praetor, werd als aanhanger der senaatspartij (waarom Cicero hem den eenigen goeden burger uit dit geslacht noemt) in den burgeroorlog tusschen Marius en Sulla in 82 op bevel van den jongen Marius vermoord.
6) Gnaeus P. Carbo, hartstochtelijk aanhanger van Marius, praetor in 89 v. Chr., in 85 en 84 consul door den invloed van Cinna, beproefde 83 tevergeefs den uit Azië terugkeerenden Sulla te bestrijden, werd na een onbeslisten slag bij Clusium door Metellus bij Faventia verslagen en vluchtte naar Afrika en vandaar naar het eiland Cossyra. Daar werd hij gevangen genomen en door Pompeius in Lilybaeum terechtgesteld (82).

< >