Centumviri, bij de Romeinen naam der leden van een tegen het einde der republiek ontstaan rechtscollege, dat intusschen niet precies uit honderd rechters bestond; het besliste slechts over burgerlijke zaken, en voornamelijk over twisten van erfrecht; echter had het in zoover overeenkomst met het crimineele gerecht, dat het in naam van het volk recht sprak en uit de tribus gekozen werd (105 rechters gezworenen, 3 uit elke der 35 tribus, later 180, in verscheiden afdeelingen verdeeld). Gewezen quaestors waren voorzitters, sedert Augustus de Decemviri; zij stonden onder het oppertoezicht der praetors.
Als onderscheidingsteeken bezat dit gerecht de hasta (zie ald.). De vorm van proces der oude legis actiO' sacramento bleef bij dit gerecht voortduren, ook nadat de lex Aebutia de legis actiones. had opgeheven.
