Katendrecht is oorspronkelijk een dorp aan de zuidoever van de Maas, sinds de aanleg van de Rijnhaven en Maashaven rond 1900 een smal schiereiland met een woonwijk. In 1874 werd het onderdeel van Charlois en in 1895 van Rotterdam.
Katendrecht, ook wel De Kaap genoemd, was lange tijd bekend door zijn rosse buurt.De naam Katendrecht of Kattendrecht zou, volgens sommigen, zijn afgeleid van de Katten (Catten). Dit was een Duitse volksstam die rond het jaar nul in dit gebied zou hebben gewoond. Anderen brengen de naam in verband met het Zeeuwse geslacht Cats, dat op Katendrecht veel bezittingen zou hebben gehad. Derden associëren Katendrecht met het woord caten (koten, eenvoudig of klein huis), drecht betekent veer of waterloop.
In 1199 is voor het eerst sprake van een ambacht Katendrecht, dat behoorde aan de heer van Putten. Naar aanleiding van dijkdoorbraken in 1373 en 1374 waarbij heel Katendrecht overstroomde, gaf hertog Aelbrecht van Beieren in 1375 de opdracht om het land opnieuw te bedijken. Jacob van Gaesbeek, heer van Putten, verleende in 1410 een vergunning om een nieuw zomerland in Katendrecht te bedijken. Dit land wordt later vermeld als Jacob Potsland of Oud-Katendrecht. Het gedeelte dat na de doorbraak van 1463 opnieuw van dijken is voorzien, wordt aangeduid als Meester Arend van der Woudensland of Nieuw Katendrecht. De bedijkers kregen de ambachtsheerlijkheid in 1410 te leen.
Het dorp Katendrecht vormde van 1811 tot 1816 met Charlois één gemeente. Daarna was het een tijdlang zelfstandig, om vervolgens in 1874 weer verenigd te worden met Charlois. Beide gemeenten werden tenslotte in 1895 een deel van Rotterdam. Tot dat moment was Katendrecht een welvarend dorp dat werd omgeven door vruchtbare polders. De Rotterdamse elite had in het dorp haar buitenverblijven voor de zomermaanden. Maar de Rotterdamse haven bleef groeien en had steeds meer ruimte nodig.
Ir. G.J. de Jongh, de toenmalige directeur van Gemeentewerken, ontwikkelde daarom plannen voor de aanleg van ruime bassinhavens ten koste van het dorp Katendrecht.
