Gezegden

Riemer Reinsma (1998)

Gepubliceerd op 17-04-2025

Vandalisten of vandalen

betekenis & definitie

In de media wordt weleens gesproken van vandalisten. Is er een verschil tussen vandalisten en vandalen? Of is een van beide woorden fout?

Vandaal is volgens de meeste naslagwerken nog steeds de juiste benaming voor een vernieler, hoewel vandalist al wel voorkomt.

Het is niet zo vreemd dat vandalist hoe langer hoe meer wordt gebruikt. Het achtervoegsel -ist gebruiken we immers vaak om mannelijke persoonsnamen af te leiden van zelfstandige naamwoorden op -isme. Vergelijk: socialisme - socialist en marxisme - marxist. Vandalisme - vandalist lijkt mooi in dit rijtje te passen.

Waarom is het dan toch vandaal? Het woord vandaal is ouder dan vandalisme-, het bestond al voordat de afleiding vandalisme - vandalist gevormd kon worden. Een Vandaal was vroeger een ‘lid van de Vandalen’, een Germaanse stam die in de vijfde eeuw Rome plunderde. Het zelfstandig naamwoord vandalisme is rond 1793 voor het eerst gebruikt door Grégoire, bisschop van Blois. Hij gebruikte het in een rapport over de verwoestingen in bibliotheken en monumenten door het Parijse ‘gepeupel’ tijdens de Franse Revolutie. Waarschijnlijk vergeleek bisschop Grégoire de vernielzuchtige Parijzenaars met de Vandalen.

< >