Gezegden

Riemer Reinsma (1998)

Gepubliceerd op 17-04-2025

Redekundig ontleden of taalkundig ontleden

betekenis & definitie

Wat is het verschil tussen redekundig ontleden en taalkundig ontleden?

Redekundig ontleden is het verdelen van een zin in zinsdelen op grond van hun functie in de zin. Traditioneel worden de volgende zinsdelen onderscheiden: onderwerp, gezegde, meewerkend/belanghebbend/oorzakelijk/lijdend voorwerp, bijwoordelijke bepaling, bijvoeglijke bepaling, bepaling van gesteldheid. Taalkundig ontleden is het benoemen van woordsoorten. Hierbij worden de volgende woordsoorten onderscheiden: werkwoorden, zelfstandige en bijvoeglijke naamwoorden, voornaamwoorden, bijwoorden, lidwoorden, telwoorden, voegwoorden, voorzetsels en tussenwerpsels.

Ter illustratie de volgende zin:

‘Zijn collega haalde een bekertje koffie voor hem.’

Redekundige ontleding:

Zijn collega = onderwerp;

haalde = gezegde;

een bekertje koffie = lijdend voorwerp;

voor hem = belanghebbend voorwerp.

Taalkundige ontleding:

Zijn (bezittelijk voornaamwoord) collega (zelfstandig naamwoord) haalde (werkwoord) een (lidwoord) bekertje (zelfstandig naamwoord) koffie (zelfstandig naamwoord) voor (voorzetsel) hem (persoonlijk voornaamwoord).

< >