Een stem in het kapittel

betekenis & definitie

Oorspronkelijk waren het alleen geestelijken die een stem in het kapittel hadden, dat wil zeggen het recht hadden om mee te beslissen. Het kon gaan om twee categorieën: kloosterlingen en kanunniken (voorzover dit niet óók kloosterlingen waren). Een kapittel was aanvankelijk een hoofdstuk uit een geschrift; het woord is afgeleid van het Latijnse capitulum, een verkleinvorm van caput ‘hoofd’. Daarna kreeg kapittel de betekenis ‘hoofdstuk waarin de regel van een kloosterorde is vastgelegd’, of ‘hoofdstuk uit de bijbel’. Nu was het gebruikelijk dat er bijeenkomsten werden gehouden om die orderegel - of een bijbelhoofdstuk - aan de kloosterlingen en kanunniken voor te lezen, en zo werd kapittel ook de naam voor zo’n bijeenkomst. Waarom was het nu belangrijk een stem in het kapittel te hebben? Op den duur werd in die vergaderingen ook over andere zaken gesproken; zaken soms waarover de vergaderaars graag een woordje willen en mogen meespreken. Zo kunnen Nederlandse kanunniken die aan een kathedraal verbonden zijn, hun invloed laten gelden als er een bisschop moet worden benoemd.