Honthorst (gerard van) - geb. te Utrecht 1590, aldaar gest. 1656. Noordnederlandsch portret-, genre- en historieschilder. Te Utrecht was hij eerst leerling van Abraham Bloemaert, maar ging spoedig naar Italië, waar hij sterk onder den invloed kwam van Caravaggio. Dit kwam vooral uit in zijn genrestukken, waar hij met voorliefde werkt met krasse lichteffecten van achter de hand verscholen kaarslichten of flambouwen.
Hij was hofschilder van Frederik Hendrik. De talrijke portretten van hem en zijn vrouw en kinderen zijn in Amsterdam en Den Haag. Na den dood van Mierevelt werd hij ook hofschilder van Willem II en werkte voor de kasteelen te Rijswijck, Honselaersdijck en het Huis ten Bosch. G. v. H. is een vaardig schilder, maar geen groot talent. Men kan in zijn werk twee stijlen onderscheiden: de Caravaggieske manier, die het duidelijkst in zijn genrestukken tot uiting komt en de gladde gave manier van portretschilderen.
De werken van zijn broer Willem zijn dikwijls met de zijne verwisseld. In het genreachtige had hij eenige navolgers waarvan Theod. van Baburen, Theod. Rombouts, Jan Bijlert de voornaamste zijn. Opgave zijner werken bij Wurzbach, Niederl. Künstlerlexikon.
