Guanajuato - 1) staat der republiek Mexico, op het hoogland gelegen, ten N.W. van de hoofdstad Mexico. Opp. 29.000 K.M.a, aantal inw. 1.000.000. Het grootste deel is bergachtig; hoogste top is de Gigante (3360 M.). Vooral in het Z.W. bevinden zich vlakten, waardoor de Rio Grande de Santiago stroomt, en haar bronrivier de Lerma.
Het Lerma-bekken vormt een der vruchtbaarste gedeelten van Mexico, de z.g.n. Bajlo, een der korenschuren van het land (mais, tarwe en boonen). Hoewel achteruitgaande, is nog steeds de rijkdom aan edele metalen van belang. Zilvermijnen van de Veta Madre, die reeds meer dan 300 jaar worden geëxploiteerd; de zilverader heeft een lengte van 12 K.M., de grootste stad is Leon, 63.000 inw.
2) hoofdst. van den gelijkn. staat, middelpunt van den mijnbouw, 2045 M. boven de zee. G. werd in 1554 gesticht. Vóór de revolutie, welke in 1810 in het dorp Dolores Hidalgo bij G. uitbrak, telde de stad met haar voorsteden meer dan 100.000 inw. In 1890 niet meer dan 52.000 inw., in 1900 nog maar 41.000, terwijl ze in 1910 was teruggegaan tot 35.000 inw.
