Evangelischs unie - was eeuwenlang een lieve-lijksdenkbeeld van eenige Duitsche vorsten. Zewilden de Protestanten van Lutherschen enGereformeerden huize tot één E. U. vereenigen.Reeds Johann Sigismund van Brandenburgkoesterde het na zijn overgang van de Luther-sche naar de Geref. Kerk in 1613. Later nam hetvasten vorm aan in Pruisen bepaaldelijk onderFriedrich Wilhelm III, die door de Gerformeer-den, Schleiermacher* en Sack hierbij werd ge-steund.
De aanleiding vormde het derde eeuw-feest van de Hervorming* in 1817. Hij gaf aanzijn volk den wensch te kennen, dat bij die gele-genheid de beide Protestantsche kerken zichzouden hereenigen. Zelf gaf hij het voorbeelddoor de gemeenten te Potsdam van hof en garni-zoen samen te voegen en daarmede het avond-maal te vieren. Een synode te Berlijn onderPraesidium van Schleiermacher werkte mede.In 1812 werd de benaming Protestant door deregeering in Evangelisch veranderd. Hoe meerpressie werd uitgeoefend, des te meer reaktieontstond er met name van Lutherschen kant.Het tweede stadium vormt de kabinetsordervan 1834, die verzachtende bepalingen des testrenger toepast. Een vroeger fakultatieveagenda wordt nu bindend verklaard voor delandskerk. Deze Unirte Kirche van Pruisen heefthare uitloopers in enkele andere Duitsche staten.
