Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 19-01-2019

Epictetus

betekenis & definitie

Epictetus - Gr. wijsgeer, ongeveer 50 n. C. in Phrygië geboren, eerst slaaf te Rome, daarna vrijgelaten, in 94 met andere wijsgeeren door Domitianus verbannen, trad daarna op als leeraar te Nikopolis (Epirus) waar hem o.a. Arrianus hoorde, die zijn voordrachten optee-kende. Naar Rome teruggekeerd, schijnt E. nog onder Hadrianus geleefd te hebben.

E. is een Stoicus, die eensdeels neigingen heeft tot het (praktisch) cynisme, andersdeels in zijn zedeleer dicht tot de christelijke nadert. Hoewel theoretische kennis niet te verachten is, moet men toch in de eerste plaats de filosofie beoefenen om ze in de praktijk toe te passen en een beter mensch te worden. Wij moeten allereerst nagaan, wat wel en wat niet in onze macht staat, en ons van het laatste onafhankelijk maken. „Uithou-den en zich onthouden” is E’.s zinspreuk. „Niet de dingen zelf verontrusten ons, maar onze voorstellingen van de dingen”. Alles is ten slotte zoo, als het God behaagt, die de vader der menschen is, van wien onze ziel stamt en met wien wij verwant zijn. Goed doen en anderen helpen, vooral hen zedelijk te verbeteren, is onze taak. Wij zijn allen broeders.

Iemand is niet Athener of Korinthiër, maar wereldburger en kind Gods. Van de 8 boeken opteekeningen van Arrianus zijn nog 4 over (Dissertationes) en verder het beroemde Handboekje (Enchiri-dion), dat in vele talen vertaald is; in ’t Duitsch o.a. in de bekende Universalbibliotheek, verder in Hilty’s Glück (deel I). In ’t Nederl. is het (zamen met fragmenten van Marcus Aure-lius) uitgegeven door Dr. J. H. Leopold onder den naam Stoische wijsheid (Brusse, Rotterdam) Vgl. Bonhöffer, E. u. die Stoa, 1890, en die Ethik des Stoikers E. 1894; Zahn, E.und sein Verhaltniss zum Christentum (2e A.1895).

< >