Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 06-12-2018

Bismutlegeeringen

betekenis & definitie

Bismutlegeeringen, mengsels van bismut met andere metalen. Onder bedoelde mengsels zijn die, welke lood, tin en kadmium bevatten, door hun ongemeen lichte smeltbaarheid, de merkwaardigste. De legeering van Rose, of het Rosemetaal, bestaat uit 2 deelen bismut, 1 deel lood en 1 deel tin, volgens een andere opgave uit 8 bismut, 8 lood en 3 tin; zij smelt bij een temperatuur van 94°. De legeering van Newton of d’Arcet bestaat uit 3 deelen tin, 6 lood en 8 bismut en smelt bij 96°.

Een kleine hoeveelheid kadmium maakt dergelijke legeeringen nog gemakkelijker smeltbaar. De legeering van Lippowitz, die uit 15 deelen bismut, 8 lood, 8 tin en 3 kadmium samengesteld is, smelt reeds bij 65 a 70°, en wordt als metaalkit (middel tot verbinding van metalen) en tot het maken van afgietsels van voorwerpen, die geen hooge temperatuur verdragen, gebruikt. Een legeering van 3 deelen lood, 2 deelen tin en 6 deelen bismut smelt bij even 91° en is zeer goed geschikt voor het maken van afdrukken (clichés) van houtsneden, drukvormen (stereotype-platen), enz. Voor veiligheidsafsluitingen in stoomketels dienen bismutlegeeringen van lood en tin,waarvan onderstaande tabel de samenstelling, het (begin) smeltpunt en de bij deze temperatuur behoorende stoomspanning aangeeft.

Een punt van groot belang bij de bismutlegeeringen is, dat zij bij het vastworden een grooter volume verkrijgen. Men gebruikt de B. o.a. voor het maken van stiften, die in plaats van graphiet-(potlood-) stiften worden gebruikt, om op papier te schrijven, dat vooraf op een bepaalde wijze (met beenderenasch) geprepareerd is.

< >