punt in een →toestandsdiagram dat de toestand kenmerkt waarbij twee aggregatietoestanden (gas en vloeistof) tegelijkertijd naast elkaar kunnen voorkomen, terwijl deze aggregatietoestanden fysisch niet meer te onderscheiden zijn. Het kritisch punt is een eindpunt van de coëxistentielijn van twee aggregatietoestanden.
De toestandsgrootheden in het kritisch punt noemt men kritische grootheden; zij zijn kenmerkend voor een bepaalde stof. Het volume dat 1 mol van de beschouwde stof bij de kritische temperatuur Tkr en onder de kritische druk Pkr inneemt, noemt men het specifieke kritische volume Vkr, de hiermee corresponderende dichtheid pkr = 1/Vkr is de kritische dichtheid. In kritisch punt. Kritische temperatuur en druk van enkele gassen gas kritische temperatuur kritische druk °c atm helium -268,0 2,26 waterstof -239,9 12,8 stikstof -146,9 33,5 argon -122,4 48 zuurstof -118,8 50 kooldioxide + 31,0 75 water +374,2 2181 atm = 101325 Pa
een P-V diagram (afb.) wordt het kritische punt gekenmerkt doordat de isotherm voor T = Tkr (de kritische isotherm) voor P = Pkr een horizontale raaklijn heeft:
(∂P/∂V)t(∂2.P/∂V2)t= 0 Het kritisch punt speelt een belangrijke rol in de wet der →overeenstemmende toestanden.
