o. (ook: fenylalcohol, hydroxybenzeen), carbol(zuur), de eerste term uit de reeks fenolen. Fenol, C6H5OH, smeltpunt 40,8 °C, kookpunt 181 °C, volumieke massa 1059 kg/m3 (40 °C), is giftig; het vormt grote kleurloze kristallen.
Bij bewaren onder lucht kleurt het in het licht rood. Fenol gedraagt zich als een zeer zwak zuur. Oplossingen van fenol in water gedragen zich anders naar gelang van de hoeveelheid water door de vorming van verschillende typen netwerken van fenolen watermoleculen in de vloeistof. Met veel water ontstaat een heldere vloeistof die zich gelatineachtig gedraagt.Fenol kan industrieel op vele manieren bereid worden; het meest toegepast worden de bereidingen uit cumeen en tolueen. Uit cumeen wordt met lucht en een katalysator cumeenhydroperoxide gemaakt (zeer explosief). Dit wordt met zwavelzuur ontleed in fenol en aceton: C6H5CH(CH3)2 + lucht ➝ C6H5C(CH3)2O2H C6H5C(CH3)2O2H + H2SO4 ➝ C6H5OH + (CH3)2CO.
Uit tolueen wordt met lucht en een kobaltzout als katalysator benzoëzuur gevormd; verdere oxidatie geeft fenol: C6H5CH3 + O2 ➝ C6H5COOH + H2O ➝ C6H5COOH + O2 + H2O ➝ C6H5OH.
Fenol is uitgangsmateriaal voor veel thermohardende kunststoffen, pikrinezuur (springstoffen), organische kleurstoffen, geneesmiddelen enz.
