Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 29-06-2020

etheen

betekenis & definitie

o. (ook: ethyleen), kleurloos gas met een zoetige geur.

Etheen, H2C=CH2, smeltpunt —169,4 °C, kookpunt —103,8 °C, volumieke massa 569,9 kg/m3 (-103,8 °C), ontploft bij mengingen tussen 3,0-29 % met lucht. De onverzadigde verbinding van etheen met chloor, ethyleenchloride, wordt naar de ontdekkers (1795, vier Ned. scheikundigen) de ‘olie der Hollandse scheikundigen’ genoemd. Etheen geeft met geconcentreerd zwavelzuur ethylzwavelzuur dat met water overgaat in ethanol; dit wordt toegepast voor de bereiding van spiritus uit steenkoolgas. Katalytische additie van water aan etheen geeft eveneens ethanol. Industrieel is etheen een van de belangrijkste chemicaliën. Het wordt gebruikt voor de fabricage van o.a.: adipinezuur, cyclohexaan, ethanol, fenol, propyleenoxide, styreen, vinylacetaat, PVC.

Ethaan wordt bereid door het dehydrogeneren van ethaan of door het kraken van hogere koolwaterstoffen zoals propaan, nafta. In de landen tuinbouw wordt de benaming ethyleen gebruikt.

Etheen wordt in wisselende hoeveelheden in de plant gevormd; het heeft een regulerende werking: het remt de zaadkieming en het groeiproces, maar het bevordert de verwelking van bloemen en de rijping van het zaad. Omdat het ook de bladafval vervroegt, noemt men etheen soms een senescentie (veroudering bevorderend) ‘hormoon’. Ofschoon etheen door de rijpende vrucht zelf geproduceerd wordt dient de citruskweker het extra toe ter versnelling van de rijping. Koelruimten voor de bewaring van vruchten worden geventileerd om het etheen dat door de vruchten gevormd wordt af te voeren.

< >