[➝ Lat. delictum\, o. (-en),
1. strafbaar feit (e);
2. (volkenrecht) (ook: onrechtmatige daad), het strijdig handelen of nalaten van een staat, waaruit schade voor andere staten of hun onderdanen voortvloeit (e).
(e) strafrecht. Onder delict verstaat men elk menselijk handelen of nalaten dat door de wet strafbaar is gesteld. Deze in de strafrechtsdogmatiek gangbare definitie onthoudt zich uitdrukkelijk van een uitspraak over het ‘wezen’ van het delict (dit laat zij over aan de filosofie) of over de vraag welke gedragingen door de wetgever strafbaar gesteld moeten worden (dit is een kwestie van strafrechtpolitiek), maar benadrukt het rechtsstatelijk beginsel dat er geen delict is zonder voorafgaande wettelijke bepaling. Zo onderscheidt zij ook de delicten van de zgn. quasidelicten, waaronder men die gedragingen kan verstaan die misschien wel ‘strafwaardig’ of ‘anti-sociaal’ zijn, maar die niet omschreven staan in de strafwet en onder omstandigheden hoogstens aanleiding kunnen geven tot een burgerrechtelijke schadevergoeding. Deze formele benadering van het delict is daarom zo geschikt in het strafrecht (onderdeel van het publiekrecht), omdat daardoor de neiging van de rechter om door middel van analogische interpretatie van de wet de kring der strafbare feiten uit te breiden en zo als wetgever of zedenmeester op te treden, kan worden tegengegaan. Het Ned.
WStr onderscheidt de delicten in: misdrijven en overtredingen, het Belg. WStr in misdaden, wanbedrijven (Fr.: délits) en overtredingen. Deze onderscheidingen dragen nog slechts een weinig principieel karakter, maar zijn praktisch wel belangrijk vanwege bepaalde straf(proces-)rechtelijke gevolgen, zoals toegelaten strafsoort en absolute competentie van de rechter. volkenrecht. Van het internationaal delict moet onderscheiden worden het volkenrechtelijk misdrijf (➝ internationaal strafrecht, ➝ oorlogsmisdrijven), dat door personen gepleegd wordt. Een internationaal delict kan op de meest verschillende wijzen worden begaan, b.v. door onrechtmatige wetgeving (onteigening van eigendommen zonder schadevergoeding), door onrechtmatige regeringsdaden (bevel tot inhechtenisneming zonder redelijke grond), door bewust onwettige vonnissen van rechterlijke organen, door déni de justice, (rechtsweigering), door daden van leger of vloot, in het bijzonder ➝ agressie. De onrechtmatigheid van de handeling of nalatigheid, die een volkenrechtelijk delict zou uitmaken, kan door noodweer, noodtoestand en overmacht worden opgeheven.
De verplichtingen die een internationaal delict in het leven roept kunnen van zeer verschillende aard zijn: aanbieding van verontschuldigingen, schadevergoeding aan de benadeelde staat of diens onderdanen, ongedaanmaking van daarvoor nog in aanmerking komend onrecht. Heeft een staat zich te beklagen over een volkenrechtelijk delict, dan treden de gewone acties tot genoegdoening in werking, al naar omstandigheden, diplomatieke eisen, arbitrage, conciliatie, in het uiterste geval dwangmaatregelen als représailles, vreedzame blokkade, oorlog. De Commissie voor Internationaal Recht van de VN houdt zich bezig met de aansprakelijkheid van de staat voor volkenrechtelijke delicten. litt. S.Glaser, Infraction intern. (1957); F.V. Garcia Amador, Principios de derecho intern. que rigen la responsibilidad (1963); I.von Münch, Das völkerrechtl. Delikt (1963); Yearb. of the Intern. Law Comm. (1968).
