acroleïne - acroleï'ne, v., een kleurloze, onverdraaglijk scherp riekende (aanbrandlucht) vloeistof.
Acroleïne, CH2.CH.CHO, smeltpunt —88 °C, kookpunt 52 °C, MAC-waarde 0,1 p.p.m., verharst snel en gaat door oxidatie over in acrylzuur, C3H402. Acroleïne wordt bereid door verhitting van glycerol met kaliumhydrosulfaat en treedt op bij de ontleding van vetten door verhitting, acromegalie acromegalie' [Gr. akron, uiteinde, mega, groot], v., een chronische ziekte veroorzaakt door een overmatige functie van de voorkwab van de hypofyse, vaak doordat zich daar een adenoom (een goedaardig kliergezwel) heeft gevormd.
Is de hypofysevoorkwab reeds tijdens de groeiperiode abnormaal dan leidt dit tot >reuzengroei. Openbaart de ziekte zich op volwassen leeftijd dan ziet men patiënten met zeer grote handen en voeten, grote neus, oren, kin enz. Is, zoals in het overgrote deel der gevallen, een adenoom (aan de eosinoficole cellen) de oorzaak, dan kan ook operatieve behandeling uitkomst brengen. Men kan hiertoe de schedel openen en via een der hersenvoorkwabben de hypofyse bereiken; men kan ook de hypofyse verwijderen door zich een weg te banen door het zeefbeen (dus via de neus). Soms wordt via deze route een radioactief isotoop in de sella turcica gebracht: b.v. yttrium. Over de waarde van concentrische röntgenbestraling van de hypofyse lopen de meningen uiteen. Zoals gewoonlijk hebben de behandelingscentra, waar men de voorkeur geeft aan deze vorm van therapie, de beste resultaten. Een goede indicator voor het effect van de behandeling is de somatotropin(oude naam: groeihormoon-)spiegel in het bloed.
