Begin van de geslachtsrijpheid bij jonge vrouwen, gemarkeerd door de eerste menstruatie, ontwikkelen van secundaire geslachtskenmerken, versnelde groei en gedragsveranderingen
Afgaande op overblijfselen van skeletten (met name relatieve beenlengte) is geschat dat de leeftijd bij menarche van vrouwen in prehistorische tijden varieerde van 7 tot 13 jaar, vervolgens in de Romeinse tijd en de Middeleeuwen gestegen is naar 14 jaar en tegen het begin van de 20ste eeuw naar 15-16 jaar; daarna is de menarcheleeftijd weer afgenomen. Uit cohortstudies onder Japanse en Franse vrouwen bleek dat de gemiddelde menarcheleeftijd tussen 1930 en 1985 is gedaald van 14 naar 12 jaar; tegelijkertijd is echter de leeftijd waarop de regelmatige cyclus begint gestegen van 15 naar 16 jaar.
De vraag is of evolutie hierin een rol gespeeld heeft. Vanuit de levenscyclustheorie is bekend dat de leeftijd bij eerste reproductie aan sterke selectie blootstaat; een kleine verlaging van die leeftijd heeft een grote positieve invloed op de fitness. Maar omdat er bij de mens een aanzienlijk leeftijdsverschil is tussen de menarcheleeftijd en de leeftijd waarop het eerste kind gekregen wordt is de selectie niet zo sterk. Ook blijkt dat de cyclus pas enkele jaren na de menarcheleeftijd regelmatig begint te worden en ook dit tijdsinterval varieert. De menarcheleeftijd wordt bovendien sterk door de voeding beïnvloed; aan te nemen valt dat de lange-termijn trends hoofdzakelijk aan verandering van voeding en levensstijl zijn toe te schrijven.
Uit een kwantitatief genetische analyse van de huidige bevolking van de Verenigde Staten, gepubliceerd in 2016, bleek dan ook geen significante selectiegradiënt voor menarcheleeftijd, hoewel in andere studies wel een significante selectie voor (jonge) leeftijd bij het eerste kind gevonden werd.
