Monumenten in Nederland: Overijssel

R. Stenvert, C. Kolman en Ben Olde Meierink (1998)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Het landhuis Nijenhuis in Diepenheim

betekenis & definitie

Het landhuis Nijenhuis (Nijenhuizerlaan 11), ten oosten van Diepenheim, verrees in 1656 in opdracht van Gerard van Hoeuvell. Het verving een laat-middeleeuws huis.

Daaraan herinnert een steen in het fronton van het middenrisaliet. Naar plannen van Philips Vingboons ontstond een blokvormig classicistisch landhuis met souterrain en omgaand schilddak.

W.C. Boers liet in 1791-'94 het huis enigszins moderniseren naar ontwerp van A.M.

Sorg. In opdracht van G.

Schimmelpenninck kreeg het front in 1856-'58 achtzijdige hoektorens met steile schilddaken, hetgeen het huis een kasteelachtige allure verschafte. Bij een verbouwing in 1913 verrezen naar plannen van M.

Meijerink twee vierkante hoekpaviljoens bij de achtergevel.Ondanks de toevoegingen bleef de 17de-eeuwse hoofdstructuur grotendeels behouden. Huis en voorplein zijn omgeven door één gracht.

De salon in het zuidelijke paviljoen heeft een neo-Lodewijk XVI-interieur, waarbij de wanden zijn voorzien van beschilderde behangsels (omstreeks 1800) met landelijke taferelen. Het interieur in het noordelijke paviljoen is afgewerkt in neo-Lodewijk XIV-stijl. De wanden zijn bespannen met een serie, van elders afkomstige, gobelins uit omstreeks 1700 met arcadische voorstellingen. In het voorhuis staat een natuurstenen neorenaissance-schouw met het wapen van de familie Schimmelpenninck. Een ernaast gelegen zaal heeft een waarschijnlijk laat-18de-eeuws, gestuct interieur met schouw in Lodewijk-XVI-stijl.

Aan weerszijden van het voorplein staan lage bouwhuizen met schilddaken uit de tweede helft van de 17de eeuw. Omstreeks 1810 werd de Nijenhuizerlaan aangelegd en veranderde men de directe omgeving in landschapsstijl. Toen is ook de gracht tussen huis en voorplein gedempt. Ten oosten van het huis ontstond in 1888 naar ontwerp van H.A.C. Poortman een landschapspark en rond het huis ontwierp Poortman een neobarokke tuinaanleg. Het terrein bevat verder een 18de-eeuwse rechthoekige moestuin met een oranjerie uit omstreeks 1900, en een langgerekt eenlaags dienstgebouw (Nijenhuizerlaan 17) uit omstreeks 1914 met een werkplaats en tuinmanswoning.

Op het landgoed 't Nijenhuis staan verschillende boerderijen uit de tweede helft van de 19de eeuw, bijvoorbeeld boerderij ‘Keuzekamp’ (Nijenhuizerlaan 1) en de uit omstreeks 1860 daterende voorm. langhuisboerderij ‘Witzand’ (Nijenhuizerlaan 3). Tot het landgoed behoort verder het woonhuis Watermolenweg 7, omstreeks 1880 gebouwd op een T-vormige plattegrond. Het met riet gedekte eenlaags voorhuis heeft afgeschuinde hoeken en een middenrisaliet.

< >