Dorp, ontstaan in de middeleeuwen in een meander van de Swalm. De heerlijkheid ontstond in de 13de eeuw en behoorde later tot het ambt Montfort en na 1716 tot het Oostenrijks Overkwartier.
Rond 1570 verhuisde de zetel van de parochie van Asselt naar Swalmen. In 1695 werden Asselt en Swalmen een zelfstandige heerlijheid onder Arnold Schenck van Nijdeggen.
Aan weerszijden van de brug over de Swalm (met een beeld van brugheilige Johannes Nepomuk) vormde zich een lineaire nederzetting. Het noordelijke in de meander gelegen deel raakte meer geïsoleerd door de aanleg van de rijksweg Venlo-Roermond (1831-'32) met een nieuwe brug verderop over de Swalm.
In de nabijheid vestigde zich in 1874 de ijzergieterij Konings (waarvan nog een klein deel resteert). Na de Tweede Wereldoorlog is Swalmen vooral aan de oostzijde uitgebreid.
