Gepubliceerd op 02-01-2020

Kasteel Hillenraad in Swalmen

betekenis & definitie

Kasteel Hillenraad (Hillenraederlaan 1), gelegen ten zuiden van Swalmen, is een omgracht kasteel op een nogmaals omgracht terrein met voorhof en parkaanleg. In 1341 is er al sprake van heerlijke rechten, maar het eerste kasteel zou pas in 1381-'92 zijn gebouwd.

Vanaf 1486 was het in bezit van de familie Schenck van Nijdeggen. De oudste bouwfase van het huidige kasteel dateert uit de 16de eeuw.

Verbouwingen volgden rond 1620. Vermoedelijk bestond het kasteel toen uit een rechthoekig huis met een haaks daarop staande vleugel.

Deze haakse vleugel werd vervolgens vergroot tot een H-vormig huis. Waarschijnlijk geschiedde dit kort nadat Arnold Schenck van Nijdeggen in 1695 markgraaf werd.

Bij een verdere uitbreiding in opdracht van markgraaf W.A. van en tot Hoensbroeck na een brand in 1767 kreeg het kasteel nieuwe vensteromlijstingen, een fronton met chronogram en vier torenvormige hoekpaviljoens met helmdaken tegen het H-vormige hoofdvolume. In 1909 kwam Hillenraad aan graaf H.J.

Wolff Metternich, die het rond 1920 liet restaureren. Herstel na enige oorlogsschade volgde in 1950.

Inwending bevinden zich een hal en zalen in Lodewijk XV- en XVI-vormen.De voorhof, die oorspronkelijk afzonderlijk omgracht was, bestaat uit drie vleugels in een U-vorm. De zuid- en de oostvleugel dateren in opzet uit 1648. Op de noordwesthoek bevindt zich een kleine kapel met een 18de-eeuwse klok kentoren. In 1922 werd de noordvleugel opgetrokken, waarin men de tot dan toe vrijstaande toegangspoort opnam. Deze poort heeft een midden-17de-eeuwse classicistische hardstenen omlijsting met diamantkoppen. De zuidvleugel is rond 1920 ingekort, ten behoeve van een nieuwe brug naar het park.

De parkaanleg kan in opzet nog uit de 17de eeuw stammen, zoals onder meer de op de Bosberg gerichte zicht-as (noordoost) en de oprijlaan met afwisselend rode en groene beuken (west). De omgrachte geometrische aanleg aan de zuidzijde stamt in hoofdzaak van na 1774. De huidige inrichting is vooral het resultaat van de vanaf 1909 ter hand genomen reconstructie naar de 18de-eeuwse formele vormen. Het tuinhuis dateert uit het derde kwart van de 18de eeuw en heeft een natuurstenen deuromlijsting met het alliantiewapen Hoensbroeck-Schönborn. Inwendig bevinden zich een stucplafond en een gestukadoorde schoorsteenmantel in Lodewijk XV-vormen. De uit 1745 daterende tiendschuur (Hillenraederlaan 15) heeft een maniëristische in- en uitgezwenkte topgevel met kleine pilasters. In het bosgedeelte ten oosten van het park bevindt zich de 20ste-eeuwse familiebegraafplaats van de familie Wolff Metternich.

< >