mensen wier karakter door psychopathie (zie aldaar) gekenmerkt is, zodat zij in botsing komen met hun directe omgeving en vaak ook met de maatschappelijke orde: criminele psychopathen. Zij worden vaak ingedeeld naar de soort van conflicten die zij veroorzaken of de aard der delicten, waar zij zich aan schuldig maken.
Voor enkele afzonderlijke beschrijvingen zie fanatisme, kleptomanie, moral insanity, perversies, pseudologia fantastica, querulantisme. De behandeling der psychopathen vormt een ernstig vraagstuk, waar psychiatrie en criminologie nog geen goede oplossing voor weten. Door het steeds gecompliceerder worden van de maatschappelijke structuur wordt het aantal conflicten steeds groter en de grens ten opzichte van wat nog „normale” maatschappelijke conflicten zijn, is steeds moeilijker te trekken. Het onderscheid met neurotici kan moeilijk zijn (zie psychopathisering). De ontwikkeling van de geneeskunde (vooral neurologie en endocrinologie) leert steeds vaker een lichamelijke oorzaak bij deze gestoorden ontdekken; mogelijk dat daar over enige tijd ook nieuwe behandelingsmethoden aan kunnen worden ontleend. Voorlopig moeten veel psychopathen nog opgesloten worden in krankzinnigengestichten, bijzondere strafgevangenissen (tegenwoordig rijkspsychopathen-asyls), o.a. met behulp van het ter beschikkingstelling van de regering (zie T.B.R.); zie ook gevangenispsychosen.
