De basisideologie van een aantal communistische partijen, met name die van de Sovjetunie.
Sovjetleider Jozef Stalin gebruikte de term marxisme-leninisme als eerste; hij bedoelde er de samensmelting van het marxisme en het leninisme mee. Stalin heeft het marxisme leninisme in hoge mate beïnvloed.
Na de breuk tussen de Joegoslavische leider Tito en Stalin in 1948 werd het marxisme-leninisme door communistische leiders en stromingen verschillend uitgelegd. Zo nam in de loop van de jaren vijftig de Sovjetunie de doctrine van de vreedzame coëxistentie in het marxisme leninisme op, terwijl de Volksrepubliek China daar scherp afstand van nam.
Door de ingrijpende gevolgen van de revolutie van 1989 raakte de rol van het marxisme leninisme in Oost en Midden Europa aan het begin van de jaren negentig uitgespeeld.