Gepubliceerd op 30-07-2017

Goebbels, Joseph Paul (1897-1945)

betekenis & definitie

Duits nationaal-socialistisch politicus, verantwoordelijk voor de propagandamachine van het Derde Rijk.

Goebbels werd geboren in Rheydt in het Rijnland. Zijn vader was ploegbaas in een fabriek. Goebbels kreeg een rooms-katholieke opvoeding. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd hij vanwege een misvormde voet voor militaire dienst afgekeurd. Na een studie in geschiedenis, letteren, kunst- en literatuurgeschiedenis aan acht Duitse universiteiten, promoveerde Goebbels in 1921 in Heidelberg tot doctor in de filosofie en de letteren. Zijn grote wens was schrijver te worden. Hij publiceerde de roman Michael en schreef de onuitgegeven toneelstukken Blutsaat en Der Wanderer.

In 1923 ontmoetten Goebbels en Hitler elkaar voor het eerst in München. Hitler raakte onder de indruk van de welsprekendheid van Goebbels. In 1924 werd Goebbels uitgever van het nazi-blad Völkische Freiheit. Twee jaar later benoemde Hitler hem tot gouwleider van de NSDAP-afdeling Groot-Berlijn; van 1927-33 gaf hij het weekblad Der Angriff uit. Bij de verkiezingen van 1928 werd Goebbels in de Rijksdag gekozen. Vanaf 1929 was hij verantwoordelijk voor de propaganda van de partij. Toen Hitler in 1933 aan de macht kwam, werd Goebbels minister van Openbare Voorlichting en Propaganda.

Als een van de belangrijkste nazi-leiders heeft Goebbels de hand gehad in de gelijkschakeling van de Duitse samenleving; ook gaf hij het startsein voor de acties in de Kristalnacht in november 1938. Als geen ander lukte het hem het Duitse volk via de pers, de film en vooral via de radio op te zwepen. Zo riep hij in 1943 op tot de totale oorlog, waarin Duitsland alles op alles moest zetten om de geallieerde opmars te stuiten.

In tegenstelling tot nazi-leiders als Himmler en Goering, bleef Goebbels de Führer tot het laatste moment trouw. Op 1 mei 1945 beroofde hij zich met zijn vrouw en zes kinderen van het leven.

< >