Negenmannen, in de Nederlandse geschiedenis een commissie, college of tijdelijke samenvoeging van negen personen met het doel de Nederlandse regering te adviseren of algemene of bepaalde staatsbelangen op staatkundig of economisch terrein te dienen. 1. → Secreet Besogne. 2. Een commissie van negen leden van de Tweede Kamer, die onder leiding van → Thorbecke in 1844 voorstellen tot grondwetswijziging deed.
Deze negenmannen zijn de bekendste en bestonden naast Thorbecke uit: → Luzac, Van Rechteren, Van → Dam van Isselt, Van Heemstra, Wichers, De → Kempenaer, Storm en Anemaet. 3. Negen vooraanstaande Nederlanders, met aan het hoofd L.J.A. → Trip, in 1938 ondertekenaars van een adres aan de Tweede Kamer, waarin op sterkere bezuinigingen werd aangedrongen. 4. Het Nationaal Comité dat, met instemming van de Nederlandse regering in Londen, in bezet Nederland als haar verlengstuk zou optreden en als regering zou handelen op het moment van de capitulatie. 5. College van → vertrouwensmannen, door de Nederlandse regering in Londen op 2.8.1944 aangewezen om aan het eind van de Tweede Wereldoorlog een regeringsvacuüm te voorkomen. Het college ontving koninklijke volmacht en onderhield tot de dag van de bevrijding regelmatig contact met Londen. 6. College van negen kamerleden, gevormd om overleg met de regering te plegen inzake het Indonesische beleid. 7. Negen hoogleraren in de staathuishoudkunde aan Nederlandse universiteiten en hogescholen, die op 22.9.1949 in een adres aan de leden van de volksvertegenwoordiging, kritiek uitoefenden op het wetsontwerp betreffende de → Publiekrechtelijke Bedrijfsorganisatie.
