OVERIGE OUD-AMERIKAANSE KUNST: HET ANDESGEBIED: ARCHITECTUUR: CHAN-CHAN
Het meest noordelijke deel van de kuststrook van Peru was in de tijd vóór de Inca’s een zeer rijk koninkrijk, dat ver gevorderd was in de schone kunsten. Spaanse historici schrijven, dat deze lieden ’het volk van de grote Chimu’ werden genoemd. Het gebied werd door de Inca’s ongeveer vier generaties vóór de verovering onderworpen. Hun grote hoofdstad Chan-Chan in de nabijheid van de tegenwoordige stad Trujillo werd waarschijnlijk tussen 800 en 100 jaar na Chr. gesticht; ze strekte zich uit over een oppervlak van 28.5 km2, met duidelijk te onderscheiden voorsteden. In haar bloeitijd had ze waarschijnlijk een kwart miljoen inwoners. Ze was uit kleitegels gebouwd; dit materiaal kreeg in het droge klimaat bijna de hardheid van cement. Enkele van de reusachtige terrasvormige tempelheuvels zijn ongeveer 30 m lang en tegen de 45 m hoog. Goed aangelegde waterleidingen voerden van het ijs van de Andes het water aan voor de bebouwing van het land. Binnen de stad waren grote tuinen, waarvan elk een eigen bevloeiingskanaal had. De binnenwanden waren bepleisterd en beschilderd of versierd met basreliëfs; de daken rusten op lange houten balken.
Een Chimupatroon is zo individueel, dat het slechts zelden abusievelijk voor een patroon uit een andere cultuur zal worden aangezien. Geometrische elementen verlevendigden de Chimu’s door gestileerde vormen van vogels en vissen. Nagenoeg geen centimeter is zonder decoratie; er moet dan wel een geperfectio-
neerde techniek hebben bestaan. Het effect van eentonigheid werd door de Chimu’s vermeden door de patronen te variëren.
door Prof. Dr. Pal Kelemen.
