XYZ van de klassieke muziek

Katja Reichenfeld (2003)

Gepubliceerd op 15-03-2017

Alfredo Casella

betekenis & definitie

Alfredo Casella (Turijn 1883-Rome 1947) was een Italiaans componist, tevens belangrijk als pianist, organisator, dirigent en auteur. 'Als het openen van een raam in een huis dat vele jaren gesloten was geweest,' zo formuleerde een necrologie de betekenis van Casella voor het Italiaanse muziekleven tussen de twee wereldoorlogen.

Nadat hij in Parijs zijn muzikale opleiding had genoten (o.a. compositie bij Fauré) en reeds als pianist carrière had gemaakt, keerde Casella in 1915 terug naar zijn geboorteland. Dat leefde toen nog in de wereld van de 19e-eeuwse opera, vooral hopend op een 'tweede Puccini'. Casella bracht de nodige frisse wind. Hij riep de Società ltaliana di Musica Moderna in het leven die de Italiaanse avant-garde een plaats op het podium gaf (1917) en was een van de oprichters van de Italiaanse afdeling van de ISCM. Al wat nieuw was, vond ook in de vruchtbare publicist Casella een hartstochtelijk pleitbezorger; hij schreef de eerste Italiaanse Stravinski-biografie (1926). Maar zijn immer onderzoekende geest verrichtte eveneens het nodige spitwerk naar muziek van o.a. Vivaldi (zelf schreef hij een innemende Scarlattiana, 1926).

In zijn eigen composities streefde Casella naar 'natuurlijkheid en eenvoud die het resultaat zijn van pijnlijke en vermoeiende assimilaties en verwerpingen'. Vroeg werk is nog beïnvloed door Mahler, later flirtte hij met atonaliteit, en na 1920 is zijn oriëntatie neoclassicistisch. Hij zei wel alles te willen zijn, behalve een romanticus. Zijn laatste werk was een onder oorlogsomstandigheden geschreven Missa pro pace (1944). Men kan Casella vergelijken met Franz Liszt: een genereus en toegewijd man, open voor anderen, zijn enthousiasme voor nieuw en jong overdragend in woord en daad.

Oeuvre
3 opera's; 2 balletten; 3 symfonieën; suites; symfonische gedichten; concerten; koorwerken; kamermuziek.

< >