Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 29-10-2019

Oversmelting

betekenis & definitie

Overafkoeling of onderafkoeling (natuur k.) is de toestand, waarin zich een lichaam bevindt, dat, onder den invloed van bijz. omstandigheden, vloeibaar is gebleven, alhoewel het beneden zijn stolpunt is afgekoeld. Een vloeistof in dien toestand wordt ondergekoeld geheeten; zij bevindt zich in een valsch evenwicht, want de geringste oorzaak, bijvoorbeeld schudden of het inwerpen van een klein korreltje vaste stof, is voldoende om onmiddellijke stolling te veroorzaken, waarbij de temp. plotseling tot het stolpunt stijgt. Water komt gemakkelijk in o., wanneer men het lang laat uitkoken om er alle lucht uit te verwijderen, en daarna langzaam afkoelt tot enkele graden beneden 0° C. Natriumthiosulfaat, phosphor, zwavel, thymol en azijnzuur geraken ook gemakkelijk in o.

Ook in capillaire buisjes, bijv. van weefsels, kan water ver beneden 0° C afgekoeld worden zonder te bevriezen; zoo verklaart men het weerstandsvermogen van planten en insecten tegen niet te strenge koude. J. Wouters.In de atmosfeer komt overafkoeling van water, in den vorm van wolken-, misten regendruppels, veel voor. A. Wegener, in Groenland 1912-’13, heeft o. bij —34,5° C waargenomen. De o. speelt een rol bij de hagelvorming. Zie ook → Hagel. Vgl. → Oververzadiging.

< >