Keizer van Rusland, derde zoon van Paul I. * 7 Juli 1796 te Tsarskoje Selo, † 2 Maart 1855 te St. Petersburg.
In 1817 huwde hij met Charlotte van Pruisen (Alexandra Feodorowna). Met voorbijgaan van zijn ouderen broeder Konstantijn volgde hij in 1825 zijn broeder Alexander I op.
Richtsnoer voor N. waren: orthodoxie, autocratie, nationalisme. Onder zijn regeering bestond er strenge controle op alle literaire voortbrengselen en op de universiteiten.
Wegens zijn reactionnairen invloed op de liberale bewegingen in Europa werd N. veelal genoemd de Gendarme van Europa. In Rusland heeft hij de codificatie der wetboeken tot stand gebracht.
Hij stierf gedurende den Krimoorlog; voor zijn beweerden zelfmoord bestaan geen bewijzen.Lit.: Nicolas Michailovich, Portraits russes (1914); Schilder, Keizer N. I. (Russ., 1903); Tb. Schiemann, Gesch. Russlands unter Kaiser N. I. (1919).
v. Son.