Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 18-09-2019

Leidsch Modernisme

betekenis & definitie

Een belangrijke theologische richting in de ➝ Ned. Hervormde Kerk in het midden der 19e eeuw. D.

Chantepie de la Saussaye noemde haar de theologisch-idealistische richting, anderen de oud-moderne. Haar voornaamste vertegenwoordiger was prof. J.

H. Scholten, die zich aanvankelijk aangetrokken voelde tot de ➝ Groninger School, maar al spoedig afzakte naar zijn intellectualistisch monisme, dat geen plaats overhield voor het wonder enz. Dit geschiedde zonder twijfel onder invloed van Kuenen en vooral Opzoomer.

Het L. M. bleek een reactie te zijn op de theologie der Groninger School en had grooten invloed op het godsdienstig leven der Ned. Hervormde Gemeenten.

Het L. M. is een schakel tusschen de Groninger theologie en de empirisch-sceptische school van Opzoomer en Allard Pierson.Lit.: K. H. Roessingh, Verzam. werken (I); G. B. Wurth, J. H. Scholten als systematisch theoloog (1927); J. Lindeboom, Gesch. van het vrijzinnig Protestantisme (2 dln. 1933); K. H. Boersema, Allard Pierson (1924); S. Cramer, Konservatief Modernisme (1882); Th. L. Haitjema, De Richtingen in de Ned. Herv. Kerk (1934, passim). Lammertse.

< >