Grimmelshausen - Hans Jakob Christoffel von, Duitsch Barokdichter. * omstr. 1615 te Gelnhausen, † 17 Aug. 1676 te Renchen. Met de groote Simplizissimusfiguur en andere zgn. „Simplizianische” geschriften werd hij, op de puinen van den ➝ schelmenroman, de grondlegger van den modernen Duitschen roman.
Zijn hoofdwerk, de zeer avontuurlijke Simplizissimus (1669), gedeeltelijk uit eigen levensgebeuren opgebouwd — want G. stond midden in de gruwelen van den Dertigjarigen oorlog — werd tevens een zeer aanschouwelijk tijdsdocument: het cultuurbeeld van een verwoest Duitschland, en midden daarin de nog kinderlijk onschuldige held, door legerbenden meegesleurd en achtereenvolgens wildvroolijk lansknecht, humoristisch kwakzalver en zakkenroller, vroom bedevaarder en vrijwillig anachoreet geworden. De moderne critiek geeft het boek graag een symbol. ondergrond: hoe de Renaissancemensch, vroom opgevoed, doch aan de zonde vervallen, zich na nederlaag op nederlaag toch tot zelfinkeer en genade weet herop te heffen.
Gr. schijnt zelf zich tot het Katholicisme te hebben bekeerd en trad in den dienst van den bisschop van Straatsburg.Overige werken: een paar galante en bijbelromans; verder: Courasche (1670); Springinsfeld (1670). — Uitg.: d. Borcherdt (3 dln. 1922 vlg.). — Lit.: A. Bechtold, G. und seine Zeit (Halle 1919); G. Könnecke, Quellen und Forschungen zu G. (2 dln. 1926 vlg.); J. H. Scholte, Probleme der G.-Forschung (Groningen 1912); Ermatinger, Weltdeutung im Simplizissimus (1925); W. Burkhard (1929). Baur.