Explosie - 1° (scheik.) een snel verloopende chemische reactie, waarbij gassen gevormd worden. Volgens deze definitie valt dus de ontploffing van een cylinder met samengeperste lucht of van een stoomketel, hoe gevaarlijk ook, niet onder de explosies, omdat er geen chemische reactie bij plaats heeft.
Deze reactie kan verloopen tusschen de verschillende bestanddeelen van een mengsel (buskruit), tusschen de atomen van een molecuul (nitroglycerine, picrinezuur) of veroorzaakt worden door den gespannen toestand in een molecuul (loodazide). Explosies worden al naar hun voortplantingssnelheden onderscheiden in ➝ deflagraties en ➝ detonaties.
Zie verder ➝ Springstoffen.Explosiegrenzen. Men moet onderscheid maken tusschen onderste en bovenste explosiegrens. De onderste geeft aan, hoeveel procent gas er minstens in lucht aanwezig moet zijn om het mengsel juist brandbaar te maken; de bovenste, bij hoeveel procent dit juist niet meer het geval is. Reproduceerbare waarden der e. zijn alleen aan te geven voor groote volumina stilstaand gasmengsel, met een zich naar boven bewegende vlam, onder 1 at druk voor en tijdens de verbranding.