Cogito, ergo sum - (Lat., = ik denk, dus ik ben), formule, waarin → Descartes den eenigen onbetwijfelbaren grondslag en het onomstootelijk uitgangspunt van alle zekerheid uitgedrukt meende te zien. Nadat welbewust en methodisch alles als onzeker is beschouwd, wat in den geest wordt aangetroffen, blijft het feit van den twijfel zelf, d.w.z. van het denken, ontwijfelbaar over en daarmee dat van het bestaan van het twijfelend en denkend subject. Uit deze wijsgeerige grondwaarheid (primum philosophicum) trekt Descartes nu conclusies omtrent den aard van het denkend subject, en hij leidt eruit af, dat het klaar en duidelijk inzicht, op grond waarvan hem die waarheid zonder twijfel en zonder bewijs zeker is, als algemeen kenmerk van waarheid en zekerheid kan gelden.
Lit.: O. Hamelin, Le système de Descartes (Parijs 1921); C. Serrurier, Descartes, leer en leven (1930); F. Sassen, Geschiedenis der nieuwere wijsbegeerte tot Kant (1933).
F. Sassen.