Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 20-03-2019

Blokkade

betekenis & definitie

Blokkade - 1° (V o l k e n r e c h t) het afsluiten van in- en uitvoer van haven(s), riviermondingen of geheele of gedeeltelijke kust van het zeeverkeer, door middel van oorlogsschepen.

Onderscheiden in vredes- en oorlogsblokkades. Vredesblokkade is een middel om door dwang te komen tot oplossing van een internationaal geschil en is dikwijls toegepast bij wijze van interventie. Bijv. door Engeland en Frankrijk tegen Nederland in 1833 om tot een oplossing te komen van de Belgische kwestie. Geldt niet tegen schepen van vreemde mogendheden, zoodat men soms zijn toevlucht heeft genomen tot oorlogsblokkade om zoodoende alle schepen te treffen. Zoo bijv. Duitschland, Engeland en Italië tegen Venezuela in 1902.

Voor oorlogsblokkade wordt sinds de declaratie van Parijs van 16 April 1856 geëischt, dat zij effectief is d.w.z. dat de in- of uitgang van haven of kust voor geen schepen meer moge lijk is. Bovendien moet zij behoorlijk afgekondigd en meegedeeld zijn aan de zeevarende staten. Het verbreken van de blokkade is een strafbare daad tegen hem, die haar afgekondigd heeft. Het schip mag in beslag genomen worden, echter alleen, als het op heeterdaad betrapt wordt, en moet voor het prijzenhof komen.

Tijdens den wereldoorlog is het begrip van blokkade verruimd door te spreken van een blokkade van Duitschland, ofschoon het grootste deel van Duitschland’s kust vrij was. De geallieerden voerden het begrip van een blokkade op langen afstand in als represaille tegen den duikbootenoorlog. Dientengevolge werd bijna elke in- en uitvoer van en met Duitschland verhinderd. L. Janssens.

2° Term bij het schaken, welke beteekent: de bewegingsvrijheid van een vijandelijken pion in den weg te staan, door één der eigen stukken te plaatsen op het veld vóór den pion.

< >