Bibliothèque nationale - vroeger Bibliothèque du roi, royale, impériale, is de te Parijs gevestigde Fransche staatsbibliotheek. Nadat een vroegere bibliotheek der Fransche koningen verloren was gegaan, werd onder Lodewijk XI een nieuwe bibliotheek gesticht.
Deze werd vooral door Lodewijk XII zeer verrijkt en door Frans I in 1534 verplaatst naar Fontainebleau. Later bracht men haar over naar Parijs, waar zij zich voortdurend uitbreidde, vooral onder Lodewijk XIV door Colbert. Tegen het einde van de regeering van Lodewijk XIV bevatte de bibliotheek meer dan 70 000 dln. Zij werd onder abbé Bignon (1720) verplaatst naar haar tegenwoordig gebouw in de rue de Richelieu, dat intusschen in de 19e eeuw zeer uitgebreid en gemoderniseerd is (→ Bibliotheekgebouw).
Kort voor de revolutie telde ze reeds meer dan 300 000 dln. Tijdens de revolutie — toen voor het eerst Bibliothèque Nationale geheeten — verkreeg zij zeer groote aanwinsten uit de verbeurd verklaarde verzamelingen van émigrés en kloosters. Thans bezit de bibliotheek (1927): 4 400 000 dln., 122 000 hss., ruim 3 000 000 platen en teekeningen en bijna 250 000 munten en penningen.
Er bestaan van de verzamelingen der Bibliothèque Nationale een zeer groot aantal catalogi, met name van de handschriftencollecties. Van de gedrukte boeken verschijnt sinds 1897 een Catalogue général des livres imprimés, die onder den beroemden bibliothecaris L. Delisle is begonnen en thans reeds 114 dln. telt. Anonieme werken en periodieken zijn daarin niet opgenomen. In deze lacune wordt gedeeltelijk voorzien door de uitgave van photographische catalogi, waarin ook reeds het materiaal is opgenomen van de letters, die nog niet in de Catalogue général zijn verwerkt.
Toegang tot de leeszaal, salle de travail, verkrijgt men slechts op een toegangskaart, welke het secretariaat verstrekt. De vroegere salle de lecture publique is omgeschapen tot een tijdschriftenzaal. Verder is er in 1927 aan de B. N. een „service de prêts” gesticht, welke zorg draagt voor de uitleening tusschen Fransche bibliotheken onderling of met het buitenland. Krachtens de wet van het „dépôt légal” ontvangt de bibliotheek een exemplaar van alle in Frankrijk gedrukte boeken.
Lit.: H. Marcel, H. Bouchot, E. Babelon e.a., La Bibliothèque Nationale (Parijs 1907); Th. Mortreuil, La B. N., aperçu historique (Parijs 1924): zie verder: Annuaire des bibliothèques et des archives (Parijs 1927).
Brummel.