(Lat.: voluntas, wil) noemt men een leer die op een of andere wijze aan de wil de absolute voorrang toekent op het verstand. Het staat daarom meestal tegenover een of andere vorm van intellectualisme.
Een bijzondere vorm is het theologisch voluntarisme dat de gehele zijns- en zedelijke orde (of alleen de zedelijke orde) slechts van Gods willekeur laat afhangen (bijv. Occam, Descartes).
Voor de zedelijke orde betekent dit dat men niet aanneemt dat sommige handelingen uiteraard slecht zijn en als zodanig tegen Gods wil, doch iedere slechtheid terugvoert op de strijdigheid met een feitelijke Goddelijke wilsbeslissing die ook anders had kunnen zijn. A. v.
R.
