Katholicisme encyclopedie

Prof. dr. J.C. Groot (1955)

Gepubliceerd op 02-01-2020

DRANKBESTRIJDING

betekenis & definitie

is de strijd voor de bevordering van de deugd van matigheid in individu en maatschappij en tegen het alcoholisme als volkskwaal. Zij streeft dus niet naar algemene geheelonthouding van alcoholische dranken, maar wil komen „door onthouding van velen tot matigheid van allen”.

Ook beperkt zij zich niet tot bedwelmende dranken alléén, maar richt zich tevens tot andere uitwassen van de genotzucht, met name de sportmanie, de bioscooprage, het overmatig roken (speciaal onder de jeugd), de snoeplust en de danswoede. Deze katholieke drankbestrijding is verenigd in een landelijke organisatie genaamd Sobriëtas.

Naast deze preventieve drankbestrijding bestaat bij de Katholieken ook een curatieve drankbestrijding. Deze wordt beoefend door de Dr.

Ariënsvereniging voor genezing van drankzuchtigen. Een derde vorm van drankbestrijding hebben de Katholieken in de vereniging St.

Franciscus ter bevordering van de nuchterheidsgedachte bij het snelverkeer. Deze drie katholieke organisaties zijn verbonden in de Katholieke Federatie voor Matigheid.

Deze geeft een maandblad uit onder drie koppen: De Dam, Ariënswerk en Nuchter Verkeer.In de Nationale Commissie tegen het Alcoholisme (N.C.A.) werken de katholieke organisaties in Nederland sinds 1909 samen met de protestants-christelijke en de humanistische organisaties. De N.C.A. geeft weer sinds 1953 het wetenschappelijk tijdschrift De Wegwijzer uit. Sinds kort werkt de N.C.A. ook samen met de Volksbond tegen drankmisbruik, wier leden persoonlijk geen drankdervingsoffer hebben.

De stichter van de katholieke drankbestrijding is mgr. dr. Alph. Ariëns , die als kapelaan te Enschede in 1889 onder de textielarbeiders de eerste R. K. Werkliedenvereniging had opgericht. Hij ontdekte dat alle sociale en economische verbetering van de arbeiders verlamd werd door het drankmisbruik en begon in 1895 een matigheidsgenootschap, dat uitgroeide tot Sobriëtas omstreeks 1901.

Ariëns bleef hiervan tot zijn dood in 1928 de ziel en de stuwer. In tegenstelling met de zusterverenigingen kent Sobriëtas twee klassen van onthouders: geheelonthouders en onthouders, die geen sterke drank gebruiken of dranken met gedistilleerd bereid en wat betreft de zwak-alcoholische dranken opvallend matig zijn.

Sinds het ruwe alcoholisme onder de arbeidersstand is verdwenen, heeft het alcoholgebruik zich vooral na Wereldoorlog II over alle standen, leeftijden en beide geslachten uitgebreid. Het is een verfijnd alcoholisme geworden. Dat het niet verdwenen is moge blijken uit de 500 millioen gulden die Nederland jaarlijks nog aan alcohol besteedt en uit de verkeersongelukken. Daarom blijft vooralsnog drankbestrijding een maatschappelijke noodzaak. In BELGIË is de drankbestrijding gecoördineerd in de Federatie van de Katholieke Matigheidsbonden, welke aangesloten is bij de Liga Internationalis Catholica contra Alcoholismum. Hoewel de Federatie het eigen initiatief voorbehoudt, werkt ze voornamelijk door middel van de diocesane Sobriëtasbonden.

Hun activiteit richt zich op het organiseren van propaganda-avonden en lectuurverspreiding, het stichten en instandhouden van consultatiebureau^ voor drankzuchtigen en sociale hulp aan drinkersgezinnen. 1. G.

< >