Jongensbesnijdenis is een ritueel dat dient als lichamelijk teken van verbondenheid. In tegenstelling tot clitoridectomie of vrouwenbesnijdenis, wordt jongensbesnijdenis vaak niet als mutilerend gezien. Desondanks is het een ongevraagde, onvrijwillige en onherstelbare ingreep.
In de Joodse traditie is de besnijdenis een verbondsteken dat op de achtste dag na de geboorte wordt uitgevoerd. Historisch gezien was de bevalling een aangelegenheid van vrouwen, maar Joodse mannen hebben het ritueel van de doop, naamgeving, communie en besnijdenis zich toegeëigend. Bij de besnijdenis komen de macht en het gezag van mannen over vrouwen, van volwassenen over kinderen en van leidinggevenden in de Joodse gemeenschap op symbolische wijze bij elkaar.
Marokkaanse, Surinaamse en Turkse islamitische jongens ondergaan in Nederland tussen hun derde en tiende levensjaar de besnijdenis. De ingreep vindt meestal in een ziekenhuis plaats, wat een medicaliserende invloed heeft. Hierdoor verliest de besnijdenis steeds meer haar functie als overgangsritueel of rite de passage. Traditionele elementen zoals het mooi aankleden van het kind de dag ervoor, fluisteren in de oren, wassingen van de vrouw tijdens de 'mitoni' in de zevende maand van de eerste zwangerschap, en ingepakt snoep voor kraamvisite, nemen af. De traditionele islamitische besnijdenis lijkt door modernisering te verdwijnen.
Bij een eventueel wettelijk verbod op jongensbesnijdenis spelen zowel culturele tradities en godsdienstvrijheid (artikel 6) als de lichamelijke onaantastbaarheid en integriteit (artikel 11) een rol. Deze belangrijke kwesties komen echter op de achtergrond zodra religieuze jongensbesnijdenis wordt vergeleken met de zogenoemde medische besnijdenis, die vaak als routine-ingreep wordt uitgevoerd.
