Vaderlandsch woordenboek

Jacobus Kok (1780)

Gepubliceerd op 30-07-2022

GHEETE, VELDSLAG BIJ DE

betekenis & definitie

Na dat WILLEM DE I, Prins van Oranje, in het Jaar 1578 de Stad Truijen, in het Land van Luik, ingenomen, en aldaar grooten buit, zo van leeftogt als anderzints bekoomen, en voorts den Abt van ’t Klooster gebrandschat had, trok hij op de Stad Tienen aan, om zig met den Heer VAN JENLIS te vereenigen, die niet meer dan 300 schreden van daar gelegerd was. Doch alzo de Rivier de GHERE tusschen beiden lag, plaatste hij, aan den oever dier Riviere, om den overtogt te beveiligen, eenige benden ligte ruiters, alzo hij van den Hertog VAN ALBA geduurig agtervolgd wierd.

ORANJE had bijna 16000 strijdbaare mannen bij zig. VITELLI, Opperveldmarschalk van ALBA, ’s Prinsen voorneemen ontdekt hebbende, deed daar van den Hertoge terstond berigt geeven, als mede, hoe gemakkelijk de Prins, in den overtogt, konde geslagen worden. ALBA zond hem bevel te rug, zorgvuldig op zijne hoede te zijn, en den vijand niet aan te tasten, voor dat hij meerder zekerheid zou bekoomen hebben. Intusschen had ORANJE reeds de helft van zijn Leger over gescheept, en de agterhoede gelaaten onder FILIPS DE MORBAIS, Heer van Louverval, met 200 musquettiers en 500 ruiters, meest allen Waalen en Gasconjers, die uit het Leger waren uitgekipt, om die van ALBA in beweeging te houden, terwijl de anderen over den stroom trokken.

VITELLI , een dapper Krijgsman, dit ontwaar wordende, zeer misnoegd, den tijd dus ledig te moeten doorbrengen, en den Prins te zien overtrekken, viel, tegen order, mer een groot deel van zijn volk, op een deel van ’s Prinsen Leger aan, en gaf ’er, door BARBERINO, berigt van aan den Hertog, die den aanval, om dat dezelve reeds was aangevangen, toen goedkeurde, en zijnen zoon DON FREDRIK derwaards zond, om ORANJE van eenen heuvel te verdrijven en zig bij VITELLI te voegen, ’t Gevegt, ’t welk toen aanving, werd voortgezet, met een genoegzaam gelijk getal manschap. Maar het ongeluk wilde dat ’s Prinsen Leger van de vreeze werd bevangen, dat de gantsche magt van ALBA spoedig zou koomen aanrukken. Van die vreeze bedienden zig de Spanjaarden, verslaande ’s Prinsen Leger in de vlugt. ALBA aanschouwde dit met de zijnen, van verre; ware hij toegeschooten, de Prins met alle de zijnen hadden gewisselijk eene volkomene nederlaag bekoomen. VITELLI zond ten derdemaal BARBERINI aan den Hertog, die hem in toorn antwoordde.

Dit, zegt men, was het behoud van het overige gedeelte van 's Prinsen Leger, STRADA begroot het getal der gesneuvelden, aan de Zijde van ORANJE, op 2000 man, en eenige gevangenen, onder welke zig bevond de Heer VAN LOUVERVAL, welke daar na te Brussel onthoofd werd, De Graaf VAN HOOGSTRAATEN was doorschooten. F. VAN WYNGAARDEN heeft deezen veldslag in prent gebragt.

Zie STRADA, Nederl. Oorlogen, VII Boek, in fol, bl, 279, enz.

< >