Vaderlandsch woordenboek

Jacobus Kok (1780)

Gepubliceerd op 30-01-2024

BURG (Dorp op TEXEL)

betekenis & definitie

het voornaamde Dorp op Texel, omtrent in het midden van ’t Eiland gelegen, bestaande uit eenige straaten. In de Oude Chronijk van Middelburg leest men dat dit Dorp weleer met drie

poorten beslooten, en met een gracht en wal omgeeven geweest is. Doch waarschijnelijk zal daarmede gedoeld zijn op den Burg, of ’s Graaven Kasteel, dat zeer zeker gestaan heeft binnen een gracht, die nog heden in het Dorp gevonden, en van ouds de Burgwal genaamd werd, doch tegenwoordig meer naar een Sloot, dan Gracht gelijkt. Het rond, daarin beslooten, en waarop, naar allen vermoeden, de Burg gestaan heeft, ligt veel hooger dan het overige van het Dorp. Het Raadhuis van den Burg is in 1611 gebouwd, als mede het huis van den Schout van Texel, dat weleer een Landshuis was; doch, in 1661, door de Rekenkamer van Holland, aan HENDRIK DE GOIJER, toen Schout van ’t Eiland, verkocht is. Onder hetzelvens een groote kelder, die tot een Gevangenplaats dient, en waaruit de Gevangenen door den tuin in ’t Raadhuis kunnen gebragt worden. Men gelooft dat dit huis gebouwd is op den eigenlijken grond van de Burg, waarop ook Graavin ADA eenigen tijd haar verblijf gehad heeft. In dit rond stat een schoone groote Kerk, waarvan het Choor in 1491 volbouwd is. De torenspits, die in 1539 omgevallen was, is in het jaar 1604 van steen weder opgebouwd. Een Klooster, dat voorheen te Burg was, dient nu tot een Weeshuis van het Eiland. Ook is ’er een Oudemannen- en Vrouwengasthuis, dat voorheen voor een verblijfplaats, of baijert voor de reizenden diende. Men telt te Burg drie honderd en tien huizen. De herberg, die op een hoogte staat, niet verre van het Dorp, en thans tot een baak voor de Kaagschippers dient, 'was weleer een Kapel, die men wil dat aan het Klooster der Tempelieren behoorde. De Predikant van Burg behoort onder de Klassis van Alkmaar. De Doopsgezinden hebben hier ook eene Gemeente, en de Roomschen eene Staatie.

< >