Thurioi - Panhelleense kolonie, gesticht in 444 v.C. in Lucania, Zuid-Italië, dicht bij Sybaris. Deze laatste was vernield aan het einde van de 6e eeuw v.C. De afstammelingen van deze verdreven inwoners hadden aan Sparta en Athene steun gevraagd om hun stad weer op te bouwen. Athene gaf die steun, en onder impuls van Perikles kreeg de nieuwe kolonie een Panhelleens karakter, want vele met Athene bevriende stadsstaten verleenden hun medewerking. Onder de nieuwe stichters-kolonisten bevond zich Herodotos. De grondwet werd opnieuw bewerkt door Protagoras. Thurioi werd een bloeiende stad en centrum van Atheense cultuur.
Tijdens de Peloponnesische Oorlog (431-404 v.C.) was Thurioi Athene vijandig gezind en stond aan de zijde van Sparta.
